دستگاه‌های پرکن مایعات در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و آرایشی نقش اساسی و مهمی دارند. این دستگاه‌ها با دقت بالا و سرعت زیاد خود وظیفه پر کردن مایعات در بطری‌ها، قوطی‌ها یا ظروف مخصوص را برعهده دارند. با این حال، مشکلات فنی و عملیاتی مختلفی می‌توانند عملکرد این دستگاه‌ها را مختل کرده و منجر به کاهش راندمان تولید، افزایش ضایعات و حتی آسیب‌های اقتصادی شوند. این مشکلات می‌توانند بر کیفیت محصول نهایی تاثیر بسیاری داشته و هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را نیز افزایش دهند. آگاهی از این مشکلات رایج در دستگاه‌های پرکن مایعات و نحوه برطرف کردن آن‌ها، می‌تواند به تولیدکنندگان کمک کند تا از آسیب دیدن دستگاه و بروز مشکل در تولیدات آن‌ها جلوگیری شود. به همین دلیل ما در این مطلب به بررسی بررسی 8 مورد از مشکلات متداول این دستگاه‌ها می‌پردازیم و راهکارهایی برای عیب‌یابی و جلوگیری از این چالش‌ها ارائه می‌دهیم.
برای مشاهده دستگاه پرکن مایعات کلیک کنید.
1. عدم دقت در حجم‌ریزی و تنظیم اشتباه
یکی از مشکلات رایج در دستگاه‌های پرکن مایعات، عدم دقت در حجم‌ریزی است که منجر به پر شدن کمتر یا بیش از حد ظروف می‌شود. این مشکل نه تنها باعث هدر رفتن محصول می‌شود، بلکه استانداردهای تولید را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد و نارضایتی مشتریان را به همراه داشته باشد. دلیل اصلی بروز چنین مشکلاتی را در ادامه برای شما بیان می‌کنیم.
- تنظیم نادرست دستگاه
- کاهش یا افزایش فشار پمپ
- خرابی یا کالیبره نبودن سنسورها
- فرسودگی نازل‌ها یا شیرهای کنترلی
- ویسکوزیته مایع
راهکارهای رفع عدم دقت در حجم‌ریزی و تنظیم اشتباه
- بررسی و تنظیم دقیق حجم‌ریزی در بخش کنترل دستگاه
- کالیبره کردن منظم سنسورها و بررسی دقیق عملکرد آن‌ها
- تنظیم فشار پمپ بای اطمینان از یکنواختی جریان مایع
- استفاده از نازل‌های باکیفیت و تعویض قطعات فرسوده
- در نظر گرفتن خصوصیات فیزیکی مایع در تنظیم دستگاه
2. نشتی مایعات و مشکلات آب‌بندی نازل‌ها
از دیگر مشکلات متداول در دستگاه‌های پرکن مایعات، نشتی از نازل‌هاست که می‌تواند باعث هدررفت محصول، آلودگی محیط کار و حتی مشکلات بهداشتی در صنایع غذایی و دارویی شود. این مشکل معمولا به دلیل نقص در آب‌بندی نازل‌ها، فرسودگی قطعات و یا تنظیم نامناسب رخ می‌دهد و اگر به موقع رفع نشود، می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری دستگاه و افزایش هزینه‌های تولید شود. دلایل اصلی نشتی مایعات از نازل‌ها، شامل موارد زیر می‌باشند:
- فرسودگی یا پارگی اورینگ‌ها و واشرهای آب‌بندی
- رسوب‌گیری و گرفتگی نازل
- خرابی یا تنظیم نامناسب شیرهای کنترلی
- فشار نامتعادل در سیستم پمپاژ
- عدم همخوانی نازل با نوع مایع
راهکارهای رفع نشتی مایعات و مشکلات آب‌بندی نازل‌ها
- بررسی و تعویض منظم اورینگ‌ها، واشرها و قطعات آب‌بندی
- تمیزکاری دوره‌ای نازل‌ها جهت جلوگیری از تجمع رسوبات
- بررسی و تنظیم دقیق شیرهای کنترلی
- تنظیم فشار مناسب پمپ
- استفاده از نازل‌های مناسب
3. خرابی سنسورها و تاثیر آن بر دقت پرکردن
سنسورها یکی از قطعات حیاتی دستگاه‌های پرکن به شمار می‌روند که وظیفه اندازه‌گیری حجم مایع، تشخیص سطح پر شدن ظروف و کنترل فرآیند پر کردن را برعهده دارند. در صورت خرابی یا عدم تنظیم صحیح این سنسورها، دستگاه ممکن است مقدار نادرستی از مایع را داخل ظرف بریزد که منجر به کاهش دقت پر کردن، هدررفت محصول و حتی توقف خط تولید خواهد شد. از جمله دلایل مهم خرابی سنسورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آلودگی و رسوب‌گیری سنسورها
- تنظیمات نادرست سنسور
- فرسودگی یا قطع شدن سیم‌کشی سنسورها
- تداخلات الکترومغناطیسی
راهکارهای رفع خرابی سنسورها و تاثیر آن بر دقت پر کردن
- تمیزکاری و سرویس منظم سنسورها
- بررسی و تنظیم مجدد سنسورها
- بررسی سیم‌کشی و اتصالات الکتریکی
- استفاده از سنسورهای مقاوم در برابر مواد شیمیایی
- جایگذاری مناسب سنسورها
4. انسداد نازل‌ها و کاهش سریع تولید
یکی از مشکلات رایجی که در دستگاه‌های پرکن مایعات رخ می‌دهد، گرفتگی و انسداد نازل‌ها می‌باشد که باعث کاهش سرعت تولید، افزایش زمان توقف خط و حتی خرابی سایر اجزای دستگاه می‌شود. این مشکل معمولا در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی که از مایعات غلیظ چسبناک یا حاوی ذرات معلق استفاده می‌کنند، رایج‌تر است. از دلایل مهم انسداد نازل‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رسوب‌گیری و تجمع مواد در داخل نازل
- وجود ذرات معلق در مایع
- خشک شدن باقی مانده مایعات در نازل
- خرابی یا عدم تنظیم فشار پمپ
- استفاده از نازل نامناسب
راهکارهای رفع و جلوگیری از انسداد نازل‌ها و کاهش سریع تولید
- تمیزکاری و شستشوی منظم نازل‌ها
- استفاده فیلتر مناسب
- تنظیم صحیح فشار پمپ
- استفاده از نازل‌های ضد انسداد
- استفاده از سیستم‌های شستشوی خودکار
5. مشکلات در سیستم پمپاژ و افت فشار مایعات
سیستم پمپاژ، یکی از اجزای مهم و کاربردی در دستگاه پرکن مایعات است که وظیفه آن تامین فشار مناسب برای انتقال مایعات به نازل را برعهده دارد. هرگونه مشکل در عملکرد پمپ‌ها و افت فشار مایعات می‌تواند باعث کاهش سرعت تولید، ناهماهنگی در حجم‌ریزی و حتی توقف دستگاه شود. از دلایل اصلی بروز مشکل در سیستم پمپاژ دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فرسودگی یا خرابی پمپ
- وجود نشتی در خطوط انتقال مایع
- گرفتگی در مسیرهای عبور مایع
- هواگرفتگی در سیستم پمپاژ
- تنظیم نادرست فشار پمپ
- عدم تناسب بین ظرفیت پمپ و نوع مایع
راهکارهای رفع مشکل در سیستم پمپاژ و افت فشار
- بررسی و تعویض قطعات فرسوده پمپ
- کنترل و رفع نشتی در خطوط انتقال مایعات
- تمیزکاری و سرویس دوره‌ی فیلترها و مسیرهای عبور مایع
- حذف هوا از داخل سیستم پمپاژ
- تنظیم دقیق فشار پمپ بر اساس نوع مایع و حجم‌ریزی مورد نیاز
- استفاده از پمپ‌های مناسب برای هر نوع مایع
6. خرابی تسمه‌ها و اجزای مکانیکی دستگاه
تسمه‌ها و اجزای مکانیکی نقش مهمی در حرکت و هماهنگی بخش‌های مختلف دستگاه ایفا کرده و در صورت بروز هرگونه فرسودگی، پارگی و یا تنظیم نادرست تسمه‌ها و قطعات مکانیکی، می‌تواند در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد کرده و دقت پر کردن دستگاه را کاهش دهد و حتی موجب توقف کامل خط تولید شود. دلایل مختلفی برای خرابی تسمه‌ها وجود دارد که از مهمترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سایش فرسودگی تسمه‌ها
- تنظیم نادرست کشش تسمه
- خرابی چرخ‌دنده‌ها و یاتاقان‌ها
- نبود روان‌کاری مناسب در بخش‌های متحرک
- شکستگی یا تغییر شکل در قطعات فلزی و پلاستیکی
راهکارهای رفع و جلوگیری از خرابی تسمه‌ها و اجزای مکانیکی
- بررسی و تعویض دوره‌ای تسمه‌ها
- تنظیم صحیح کشش تسمه‌ها
- روان‌کاری منظم قطعات متحرک
- بررسی چرخ‌دهنده‌ها و یاتاقان‌ها
- استفاده از قطعات با کیفیت و مقاوم
7. آلودگی و رسوب‌گیری قطعات داخلی دستگاه
یکی از مشکلات متداول در دستگاه‌های پرکن مایعات، آلودگی و رسوب‌گیری قطعات داخلی است که منجر به افت عملکرد دستگاه، کاهش دقت در حجم‌ریزی، افزایش ضایعات و حتی آلوده شدن محصول نهایی میی‌شود. این دستگاه به ویژه در صنایعی که با مایعات غلیظ چسبناک یا حاوی ذرات معلق کار می‌کنند، بیشتر دیده می‌شود. از دلایل مهم آلودگی و رسوب‌گیری قطعات دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- باقی ماندن مایعات در مسیرهای داخلی دستگاه
- وجود املاح و مواد معدنی در مایعات
- استفاده از مواد اولیه ناخالص
- عدم شستشوی منظم و مناسب دستگاه
- وجود باکتری‌ها و آلودگی‌های میکروبی
راهکارهای رفع آلودگی و رسوب‌گیری قطعات داخلی دستگاه
- شستشوی دوره‌ای دستگاه
- استفاده از فیلترهای مناسب
- رعایت استانداردهای بهداشتی در صنایع غذایی و دارویی
- به‌کارگیری مواد اولیه با کیفیت و تصفیه شده
- استفاده از سیستم‌های تمیزکاری خودکار
8. برق‌گرفتگی و اختلالات الکتریکی در سیستم کنترل
سیستم کنترل الکتریکی در دستگاه‌های پرکن مایعات نقش کلیدی و مهمی در تنظیم عملکرد پمپ‌ها، نازل‌ها و سنسورها ایفا می‌کنند. در صورت بروز هرگونه اختلال الکتریکی یا خطر برق‌گرفتگی می‌تواند منجر به خرابی دستگاه، توقف تولید و حتی آسیب به اپراتورها شود. این مشکلات معمولا ناشی از موارد زیر می‌باشند:
- نوسانات ولتاژ و قطع و وصل ناگهانی برق
- اتصالات نامناسب یا سیم‌کشی معیوب
- نفوذ رطوبت به مدارهای الکتریکی
- عدم استفاده از سیستم ارت (Grounding)
- استفاده از قطعات الکتریکی غیراستاندارد
- عدم سرویس و نگهداری منظم سیستم برق دستگاه
راهکارهای رفع آلودگی و رسوب‌گیری قطعات داخلی دستگاه
- نصب استابلایزر
- بررسی و نگهداری منظم سیم‌کشی و اتصالات الکتریکی
- محافظت از سیستم‌های الکتریکی در برابر رطوبت و نشتی مایعات
- استفاده از تجهیزات استاندارد و دارای تاییدیه ایمنی
- نصب سیستم ارتینگ (اتصال به زمین)
- آموزش اپراتورها در مورد نکات ایمنی برق
روش‌های نگهداری و عیب‌یابی سریع دستگاه‌های پرکن مایعات
نگهداری منظم و عیب‌یابی سریع دستگاه‌های پرکن مایعات از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا خرابی‌های ناگهانی می‌توانند توقف تولید، افزایش هزینه‌های تعمیرات و کاهش بهره‌وری را به همراه داشته باشند. با رعایت نکات اصولی در نگهداری و استفاده از تکنیک‌های مناسب برای تشخیص مشکلات، می‌توان از بسیاری از خرابی‌ها جلوگیری کرد. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
نگهداری پیشگیرانه دستگاه پرکن مایعات
- تمیزکاری منظم قطعات داخلی و خارجی
- بررسی و تنظیم دقیق نازل‌ها
- روغن‌کاری قطعات مکانیکی و تسمه‌ها
- بازرسی سیستم‌های الکتریکی و سنسورها
- کنترل و کالیبراسیون حجم‌ریزی
-
عیب‌یابی سریع دستگاه پرکن مایعات
- بررسی دقیق اجزا و قطعات دستگاه
- آشنایی با مشکلات رایج در دستگاه‌های پرکن مایعات و علت بروز آن‌ها
- سپردن عیب‌یابی و رفع مشکلات دستگاه به افراد ماهر و متخصص
-
نکات کلیدی جهت افزایش عمر مفید دستگاه پرکن مایعات
- استفاده از مواد اولیه باکیفیت و تصفیه شده
- آموزش اپراتورها جهت استفاده صحیح از دستگاه و جلوگیری از خطای انسانی
- اجرای چک‌لیست دوره‌ای برای بررسی و سرویس قطعات حساس
- استفاده از سیستم‌های محافظتی مانند فیوزهای اتوماتیک و استابلایزر
مطالب مرتبط:
بررسی مزایا و معایب دستگاه پرکن مایعات دست دوم
بهترین دستگاه پرکن مایعات کدام مدل است؟